ГЕРМАНИЈА ГО МЕНУВА СТАВОТ - целосно ја отфрла забраната која ја воведе Меркел, Мерц најавува прагматичност

Добивај вести на Viber

Германија се откажа од своето долгогодишно противење на нуклеарната енергија, што е прв конкретен знак за приближување меѓу новата германска влада предводена од канцеларот Фридрих Мерц и Франција.

Берлин му сигнализираше на Париз дека повеќе нема да ги блокира француските напори за третирање на нуклеарната енергија на рамноправна основа со обновливите извори на енергија во законодавството на ЕУ, според француски и германски претставници, пренесуваат медиумите повикувајќи се на написи во „Фајненшл тајмс“.

Овој потег решава голем спор меѓу двете земји што ги одложуваше одлуките за енергетската политика на ЕУ.

„Германија ни кажува: ќе бидеме многу прагматични во врска со нуклеарната енергија“, рече висок француски дипломат вклучен во преговорите. Ова значи дека „сите предрасуди против нуклеарната енергија, кои сè уште се присутни во законодавството на ЕУ, ќе бидат отстранети“.

„Ова ќе претставува радикална промена во политиката“, рече германскиот функционер.

Пресвртот доаѓа во време кога Мерц се обидува да најде начини да ја направи Германија дел од нуклеарниот штит на Франција како средство за одвраќање од идна руска агресија. „Сега конечно сме отворени за разговори со Франција за нуклеарно одвраќање за Европа. Подобро доцна отколку никогаш“, рече истиот германски функционер.

„Тоа е добредојдено зближување кое ќе ги олесни енергетските проблеми во ЕУ“, рече Гунтрам Волф, виш соработник во тинк-тенкот Бругел. „Политички гледано, Мерц размислува и за нуклеарен чадор“.

Пресвртот на Германија кон нуклеарната енергија е дел од напорите на Мерц да ја оживее француско-германската соработка, предуслов за клучни одлуки на ниво на ЕУ, која стагнираше за време на поранешниот канцелар Олаф Шолц.

„Кога Франција и Германија се согласуваат, многу полесно е за Европа да продолжи напред“, рече Ларс-Хендрик Релер, професор на бизнис школата ESMT во Берлин и поранешен главен економски советник на поранешната канцеларка Ангела Меркел. „Иако сè уште има многу предизвици, верувам дека ова прашање ќе се реши.“

Мерц, кој победи на изборите во февруари, ја критикуваше одлуката на неговата земја да се откаже од нуклеарната енергија во 2011 година, донесена под водство на неговиот партиски ривал Меркел, тврдејќи дека тоа ја остави Германија без евтина и сигурна електрична енергија.

Тој, исто така, го критикуваше својот претходник, Шолц, за затворањето на последните три нуклеарни централи во Германија, дури и кога земјата се соочуваше со високи цени на енергијата. Иако нема планови за повторно отворање на нуклеарните централи, тој вети дека ќе инвестира во нови технологии, вклучувајќи мали модуларни реактори и нуклеарна фузија, која, за разлика од фисијата, не создава долготраен нуклеарен отпад.

Новиот француско-германски енергетски сојуз се потпира на растечкиот ентузијазам за нуклеарна енергија откако цените на гасот достигнаа рекордни максимуми по застојот меѓу Русија и Украина.

Австрија е единствената преостаната членка на ЕУ против нуклеарната енергија

Со овој потег, Австрија останува единствената земја-членка на ЕУ која строго се спротивставува на нуклеарната енергија. Земји како Холандија и Белгија ја обновија својата посветеност на нуклеарната енергија, иако претходно најавија затворање на своите реактори.

Во писмо испратено до Европската комисија во петокот, кое го виде „Фајненшл тајмс“, министрите од 12-те земји-членки на ЕУ кои имаат нуклеарни реактори изјавија дека е „клучно“ ЕУ да ја признае „комплементарната природа на нуклеарната и обновливата енергија“.

Тие побараа ажурирање на постојните истражувања за нуклеарниот сектор на Унијата за да се отвори простор за државна помош за нуклеарни проекти и да се испрати „јасен сигнал“ до компаниите и инвеститорите за придобивките од атомската енергија.

Германија, која минатата година задоволуваше повеќе од 60 проценти од својата потрошувачка на електрична енергија од обновливи извори, долго време се спротивставуваше на напорите на Париз да ја означи нуклеарната енергија како „зелена“. Франција, од друга страна, добива околу 70 проценти од својата електрична енергија од нуклеарни централи.

Делумно, загриженоста на Берлин произлегуваше од стравувањата дека француската индустрија ќе добие конкурентска предност благодарение на својата флота од 56 реактори, додека германската индустрија сè уште се бори со последиците од високите цени на гасот по намалувањето на испораките на евтино руско гориво.

Тоа беше идеолошко прашање и во Германија, каде што Зелените, партија против нуклеарната енергија, беа дел од владата на Шолц.

Затегнатите односи доведоа до долги дебати околу вклучувањето на терминот „нискојаглеродна“ - често користен како синоним за нуклеарна енергија - во правните текстови на ЕУ, особено оние поврзани со обновливата енергија и производството на водород, што Берлин го смета за клучен енергетски носител за декарбонизација на германската индустрија.

„За да го обезбедиме нашиот енергетски суверенитет, почитувајќи ги националните избори, повикуваме на укинување на секаква дискриминација на европско ниво против изворите на енергија со ниска емисија на јаглерод, без разлика дали се работи за нуклеарна или обновлива енергија“, изјави францускиот претседател Емануел Макрон за време на посетата на Мерц на Париз на 7 мај.

На пример, новата позиција на Германија значи дека водородот произведен од нуклеарна енергија сега треба да се третира еднакво со оној произведен од ветер или сончева енергија, додаде Макрон.