БАНКАРСКИ БРАК ПОД ПРИСИЛА: Зошто швајцарскиот план за спас на „Кредит Свис“ повторно ги зацрвене берзите

Добивај вести на Viber

Веста дека UBS се согласи да го купи пропаднатиот „Credit Suisse“ вчера беше претставена како историски договор за спас на оваа банка и задржување на кризата која се закануваше да се прошири на светските финансиски пазари. Сепак, дали овој договор е доволен да ја врати довербата на кредиторите ширум светот ќе се види во следниот период. За разлика од американската банка од Силиконската долина (СВБ), која остана без поддршка и заврши во банкрот, швајцарската банка доби државна поддршка, која треба да биде гаранција за нејзиниот опстанок.

Ден по објавувањето на преземањето, прашање е дали ќе успее да ја запре лавината, бидејќи берзите одговорија со отфрлање на акциите на двете банки. „Credit Suisse“ падна за 60,9 отсто од почетокот на тргувањето, додека акциите на UBS паднаа за 9,15 отсто.

Спасувачкиот пакет за „Credit Suisse“ вклучува помош од швајцарската народна банка во форма на ликвидност од 100 милијарди франци за UBS, додека владата дава гаранција од 9 милијарди франци за преземање на потенцијалните загуби од средствата што ги купува UBS. Швајцарскиот регулатор FINMA истакна дека обврзниците „Credi Svisa“ во вредност од околу 16 милијарди швајцарски франци ќе станат безвредни, со цел да се осигура дека приватните инвеститори сносат дел од трошоците.

Блумберг истакнува дека овој аранжман е контроверзен токму поради тоа што го нарушува стандардниот поредок на корпоративните финансии. Во лекциите што ги пишуваат во учебниците, во сценариото за отпишување, акционерите се први на удар пред обврзниците на АТ1 да се соочат со загуби, но сега ситуацијата за прв пат е обратна.

Затоа и не е чудно што кога набрзо по склучувањето на зделката беа поканети аналитичарите, првото прашање беше за бришењето на АТ1. Извршниот директор на UBS, Ралф Хамерс, одговори дека тоа е одлука донесена од швајцарскиот надзорник на финансискиот пазар, а не од неговата банка.

Стакиќ: Никој не читал ситни букви

Професорот на Универзитетот Сингидунум, Никола Стакиќ, за Еуроњуз Србија вели дека токму тоа е причината поради која утрово берзите завршија во црвено. Практиката вели дека за време на преземањето, вредноста на акциите на купувачот често паѓа, но тоа зависи од природата на стекнувањето, односно дали било присилно или не.

„Во овој случај се работеше за „принудна свадба“, па разбирлив е резултатот на берзите. Но, она што дополнително придонесе за „црвенилото“ на берзите од утрово е фактот што беше објавено дека сопствениците од одредена категорија обврзници нема да се исплаќаат.Тоа досега не е евидентирано, дека обврзниците од кој било ранг не се исплатени, односно дека акционерите се исплатени пред нив.Има одредена линија на чекање и право на плаќање, а досега и теоријата и практиката велат дека сопствениците на акциите се последни во таа серија и дека пред нив се сопственици на различни категории обврзници“, објаснува Стакиќ.

„Тоа беше причината за неизвесноста денеска, бидејќи големите играчи ја држеа таа категорија на обврзници и самите издадоа обврзници, а денес нивната цена падна неверојатно на пазарот. Тоа што се случи денеска не се памети по практиката во последните неколку децении. Велат дека се или според словото на законот, бидејќи во тој еден договор при издавањето на обврзниците пишува дека тоа може да се случи, но изгледа дека никој не ги прочитал ситните букви“, изјави професорот за Еуроњуз Србија.

Стакиќ потсетува дека обврзниците се должнички инструменти и дека според природата на работите мора да бидат во редот пред акциите кога ќе се случи нешто вакво. Меѓу нив има многу рангови, многу категории, но дека сите секогаш беа во ред пред акциите.

„Ова е исклучок, бидејќи се покажа дека токму оваа категорија, некои видови хибридни инструменти, некако се целосно отпишани, што е од редот на 16 милијарди швајцарски франци“, рече Стакиќ.

„Да не беше помошта на државата, немаше да има ниту овој принуден брак“

Тој смета дека работата е решена со спојувањето на банките и дека ќе се запре кризата во банкарскиот сектор на Швајцарија и Европа.

„Процесот на преземање ќе потрае можеби една година. УБС банка направи многу добро и го купи „Кредит Свис“ по цена што е многу пониска од нејзината берзанска вредност во петокот. Сега со тоа купување, таа стана важен финансиски фактор на исто со некои американски банки.Не треба да се заборави дека сето тоа беше поддржано од швајцарската централна банка со обезбедување итна ликвидност со повеќе од 100 милијарди, што беше неопходно“, вели професорот.

Тој смета дека е добро што „Кредит Свис“ не е национализиран и тоа

државата не се мешала во смисла дека ги користела парите на даночните обврзници, но забележува дека, доколку не била помошта и туркањето на државата од нејзина страна, тој „принуден брак“ немаше да се случи.

Дојче банк размислува да купи дел од средствата на Credit Suisse

Да потсетиме, акциите на „Кредит Свис“ минатата недела загубија четвртина од вредноста, а банката беше принудена да го искористи заемот од 54 милијарди долари што го доби од Централната банка на Швајцарија. Заштитата на ликвидноста што ја спроведе швајцарската централна банка во средината на минатата недела, сепак, не успеа да стави крај на пазарната драма што се закануваше да ги избрка клиентите, што укажува дека може да има потенцијални реперкусии за финансиските пазари.

Европската централна банка објави дека спасувањето на Credit Suisse е исклучително важно за смирување на пазарот, а исто така соопшти дека е подготвена да ги поддржи банките од еврозоната со заеми доколку е потребно. Швајцарскиот министер за финансии изјави дека банкротот на „Кредит Свис“, банка од светско значење, ќе создаде непоправливи последици за финансиските пазари.

Како што пренесува Блумберг, швајцарската банка ќе плати повеќе од три милијарди долари, а се работи за купување на сите акции по цена што е само дел од проценетата вредност на „Креди Свис“ заклучно со петокот, која беше околу осум милијарди долари. UBS, наводно, претходно дала понуда од околу една милијарда долари за Credit Suisse, која банката ја одбила. Според условите на трансакцијата, која ги опфаќа сите акции на банката, акционерите на „Креди сувис“ ќе добијат по една акција на УБС банка за секои 22,48 нивни акции, што е еднакво на вредност од 0,76 франци по акција.

Претставниците на двете банки одбија да го коментираат планот, кој беше набрзина договорен и се обидува да го реши огромниот пад на акциите и обврзниците на Credit Suisse во текот на изминатата недела по колапсот на помалите американски кредитори.

Претседателот на „Credit Suisse“ Аксел Леман на прес-конференција во неделата рече дека најновите случувања кои доаѓаат од банките во САД го погодија најнеповолниот момент.

– Забрзаното губење на довербата и ескалацијата во последните неколку дена јасно покажаа дека „Креди Свис“ повеќе не може да постои во сегашната форма. Среќни сме што најдовме решение за кое сум уверен дека ќе донесе трајна стабилност и безбедност за клиентите, персоналот, финансиските пазари и Швајцарија - рече Леман.