ЅВЕРОТ НА ИНФЛАЦИЈАТА Е ЖИВ: Чекаме ли паритет меѓу доларот и еврото и феноменот „типфлација“?

Добивај вести на Viber

Инфлацијата во еврозоната паѓа. Ќе најават ли монетарните власти намалување на каматите во јуни по новата седница на Советот на ЕЦБ? Сè уште не е сигурно, но ваквите очекувања веќе имаат последици за потрошувачите и штедачите

Некои Американци се прилично дрски кога станува збор за заработка дополнителни пари. Муштеријата во кафулето треба да избере помеѓу 20, 25 и 30 отсто бакшиш на екранот на допир пред келнерката, иако услугата на шалтер, додека чекаше десет минути во ред за своето „кафе за носење“, не беше особено добра.

Една мала хартиена шолја кафе е прилично скапа, четири долари, дури и без бакшиш. Но, секој што ќе ја избере помалку читливата опција „без бакшиш“ на екранот се смета за скржав.

Најновиот тренд на бакшиш многу Американци го нарекуваат „емоционална уцена“. Но, бидејќи персоналот во ресторанот често е експлоатиран и малку заработува, бакшишот е вообичаена практика во САД. Но, никогаш не се инсистирало толку агресивно како сега, пишува германскиот портал Tagesschau.

Типфлација, т.е. врвот на инфлацијата е последица на вкупната висока инфлација. Иако ослабе и во САД, сепак е толку тврдоглав што намалувањето на каматните стапки е сè помалку веројатно во блиска иднина. Некои членки на Федералните резерви на САД сега дури сметаат дека таквиот потег оваа година е нереален, што ги шокираше берзанските инвеститори кои долго очекуваа намалување на каматните стапки.

Како што стојат работите во моментов, Европската централна банка (ЕЦБ) би можела да ги намали каматните стапки пред американската економија навистина да процвета. Ова значи дека може да се случи нешто што се сметаше за незамисливо пред неколку месеци: Европската централна банка (ЕЦБ) можеби ќе може да ги намали клучните каматни стапки пред Федералните резерви на САД (ФЕД).

За разлика од САД, економијата во еврозоната е сè само не раздвижена. Забавениот економски раст и високите каматни стапки ја намалија стапката на инфлација во еврозоната повеќе од очекуваното. Во март таа изнесуваше 2,4 отсто и со тоа се приближи до целта на ЕЦБ од два отсто.

Пред нешто повеќе од една година изнесуваше 10,6 отсто, односно повеќе од четири пати. Продолжува да паѓа и во Германија. Според тамошните пресметки, сега е на 2,2 отсто, на што најмногу влијае намалувањето на цените на храната и енергијата.

Намалувањето на каматните стапки во јуни, предложено од претседателката на ЕЦБ, Кристин Лагард, станува сè поверојатно. Сепак, базичната инфлација сè уште е прилично тврдоглава. Растот на цените по исклучувањето на движењата на цените на храната и енергијата е склон на флуктуации, но неодамна тој едвај попушти и сè уште е на високи 2,9 проценти.

Исто така, факт е дека вкупната инфлација е дури благо зголемена во последните три месеци, а не се забележува позитивна промена во движењето на цените на услугите. Напротив, стапките благо се зголемија - до четири проценти. Сè уште не е јасно колкаво ќе биде зголемувањето на инфлацијата поради високите колективни договори во Европа, а во некои земји членки се уште е далеку над просекот - во Хрватска, Австрија и Естонија се уште е над четири проценти, додека во Италија , Шпанија и Грција повторно порасна.

Затоа главниот економист на Комерцбанк, Јерг Кремер, смета дека е прерано намалувањето на каматните стапки во јуни. „Ѕверот на инфлацијата сè уште не е убиен“, заклучува Крамер. Неговиот колега Холгер Шмидинг, главен економист во Беренберг банка, смета дека каматната политика на ЕЦБ и онака е премногу ригидна. Се стравува дека централната банка ќе дојде доцна со намалувањето на каматите. Како и секогаш, во економијата има различни мислења. Меѓутоа, на финансиските пазари луѓето сакаат само едно: да се намалат каматните стапки што е можно поскоро.

Бидејќи се повеќе членови на Советот на ЕЦБ даваат позитивни коментари во таа насока, првото намалување на каматните стапки во јуни е многу веројатно.

Ваквото сценарио ќе резултира со натамошен пад на вредноста на еврото, која и онака е прилично слаба во однос на доларот. Ако ЕЦБ всушност ги намали каматните стапки пред тоа да го направи Федералните резерви, ќе биде попрофитабилно за инвеститорите да ставаат пари во САД отколку во еврозоната. Затоа што таму каматите би биле повисоки.

Некои набљудувачи дури не ја исклучуваат можноста заедничката европска валута да падне на паритет со доларот. Тогаш едно евро би чинело точно еден долар. Ова е лоша вест за европските туристи во странство бидејќи цените надвор од Европа веќе експлодираа по Ковид и продолжуваат да растат.

Минатата година одморот во САД чинел во просек од 15 до 20 отсто повеќе отколку пред Ковид, покажуваат податоците на најголемиот светски тур-оператор TUI. Овој тренд најверојатно ќе се влоши. Слично е и со другите региони, како Јужна Америка, Австралија и големи делови од Азија.

По најавата за промена на монетарната политика, банките веќе почнаа да ги намалуваат каматните стапки на депозитите. На врвот на каматниот циклус, вредностите од над четири проценти беа вообичаени за орочените депозити, но штедачите можат да се сметаат себеси за среќни ако успеат сега да достигнат 3,5 проценти. Кај повеќето институции каматните стапки на долгорочните депозити првенствено паѓаат.

Ѕверот на инфлацијата веројатно уште некое време ќе ги окупира Европа и светот. Но, што и да се случи, американската типфлација веројатно ќе преживее. Нејзиниот пад е малку веројатен. Сега тоа го практикуваат не само фризери, келнери и таксисти, туку дури и медицински сестри и лекари.