Стручноста на учениците роб на системот: Практична работа по само два часа во денот
Објавено во: Економија 23 Јануари, 2020
Многу законски недоречености ја отежнуваат и така слабиот тренд ученици од средните стручни училишта да одат на пракса во домашните компании. Не е регулирано законски колку часа треба да трае праксата, кој да ја плаќа. Бизнис секторот сугерира дека се потребни измени на Законот за стручно образование со кои ќе се дорегулираат сите нејаснотии за праксата да биде поефикасна. Познавачите велат дека државата итно треба да се фокусира на ова затоа што со години токму во слабата практична работа се лоцира еден од најважните проблеми поврзани со стручноста на учениците по завршувањето на средното училиште. Наташа Јаневска, самостоен советник од Стопанската комора вели дека искуството на терен покажало дека компаниите по неколку основи се соочуваат со проблеми при реалзирање на праксата.
Тоа што нема точна регулација за должината и времето на практичната обука, вели Јаневска, најчесто значи ученикот во компанијата да седи по само неколку часа и тоа во ист ден кога е и на училиште со што ефектот е речиси минимален.
„Таквиот модел не само што не е функционален, туку е и неефикасен и неприфатлив за компаниите. Проблемот е што изведувањето пракса само неколку часа во денот не може да ги оспособи учениците да стекнат практични вештини и знаења, ниту пак имаат можност да се запознаат со работните процеси во компаниите. За ефикасен систем на учење преку работа, компаниите се на став дека е потребно во текот на една работна недела учениците да поминат најмалку еден до два дена во компании со полно работно време, вели Јаневска.
Стопанската комора, затоа, ќе иницира законски измени со кои точно ќе се одреди должината на практичната работа. Оттаму сугерираат и да се допрецизира целокупниот процес на безбедност и заштита при работа за учениците кои реализираат практична обука во компаниите.
„За компаниите каде постојат специфични квалификации на работни места, од особено значење е законски да се регулира дека, учениците кои се запишуваат во средните стручни училишта за конкретни квалификации мора да поминат задолжителни лекарски прегледи. Поради спецификата на возраста на учениците со подзаконски акт мора да серегулира кој ќеговрши лекарскиотпреглед,училишнатаили трудоватамедицинаили и двате, кога станува збор за специфичните квалификации, вели Јакимовска.
Таа е децидна и дека мора да се знае кој ги плаќа трошоците за практичната работа, која впрочем и чини доста. Треба да се платат обуките за безбедност, превозот и храната за учениците, нивното осигурување, здравствените регледи и лабораториите каде се изведува работата.
Според Јакимовска веднаш мора да почне имплементацијата на членот 15 од постоечкиот Законот за стручно образование и обука со кој работодавачот има право да се стекне со финансиски, царински и даночни олеснувања, но и истиот да обезбеди надоместок за ученичката работа по примерот како што тоа го прави ЕВН Македонија.
А.Т.