Маркетинг стратегија за малите претпријатија

Добивај вести на Viber

„Знам дека половината од парите што ги давам за маркетинг се залудно потрошени, само не знам која е таа половина“. 

Ова е мисла на John Wanamaker, пионер во маркетингот и татко на рекламирањето. Иако мислата потекнува од крајот на 19-от век, таа и денес е многу актуелна. Дури во денешно време може да се смета како многу оптимистичка, зашто современите услови на стопанисување, силната конкуренција и развојот на медиумите веројатно придонесуваат повеќе од 50% од парите дадени за маркетинг да бидат фрлени во ветер.

Можеби големите компании како Coca Cola или Nike можат да си дозволат рекламни кампањи каде што половината од парите ќе бидат залудно потрошени. Само можеби, затоа што без оглед колку се големи, мора да водат сметка за тоа како се трошат парите. А што да кажат малите фирми? Фирмите за коишто повеќето од нас никогаш не слушнале, фирмите кои се лоцирани „зад аголот“ и кои никогаш не ги гледаме бидејќи сме преокупирани со своите секојдневни обврски.

Малите фирми немаат голем буџет за реклами. Мораат строго да водат сметка на кој медиум ќе се рекламираат, колку пари ќе потрошат и какви ефекти можат да очекуваат. Зашто ако ја изберат другата алтернатива, ако одлучат воопшто да не трошат пари за реклами, ќе се соочат со старото добро маркетиншко правило: „Ако никој не знае за вас, тоа е исто како да не постоите!“

Што да се прави во ваква ситуација? Како може со мали пари да се постигнат големи ефекти?

Одговорот лежи во герила маркетингот. Од историјата или од филмовите сите знаеме што значи герила. Самиот поим guerilla значи мала војна на шпански јазик. Уште од 18-от век мали групи на луѓе се организирале во формациски единици и користејќи го елементот на изненадување знаеле да им нанесат големи штети на професионалните армии на непријателот. 

Нешто слично се случува и во светот на маркетингот. Герила маркетингот претставува стратегија која се фокусира на употреба на неконвенционални средства за да се постигнат максимални ефекти. Оваа стратегија има за цел да го изненади потрошувачот, да му остави силен впечаток и да го натера да направи разлика помеѓу герила маркетингот и традиционалните маркетинг кампањи. Герила маркетингот се обраќа директно кон личноста на потрошувачот и подолго време останува во неговата меморија.

Овој вид на маркетинг најчесто се користи од страна на малите фирми. Соочувајќи се со лимитирани ресурси, тие мора да одат на факторот изненадување, за да скршат поголем дел од „колачот“ на пазарот. Во ситуација кога голем дел од тој „колач“ е заземен од страна на големите компании, многу е тешко да се дојде до нови потрошувачи. Секој потрошувач се врзува за одредена компанија или одредена марка на производ и многу тешко ги менува навиките. До промена на производот или компанијата може да дојде само ако потрошувачот стане незадоволен од оние производи што традиционално ги користи, или пак, ако нешто ново и необично му го привлече вниманието. Е, тоа ново и необично го нуди герила маркетингот кој се базира на креативноста, а не на големиот буџет за „здодевни“ реклами. 

Нормално, зад секоја маркетинг стратегија треба да постои квалитетен производ или услуга. Една фирма може да биде колку сака креативна во рекламите, но ако фактички нема што да понуди, нејзината креативност ќе добие третман на „продажба на ветер и магла“. Кога еднаш ќе допре до психата на потрошувачот и ќе го привлече неговото внимание, следниот чекор мора да води кон пласман на производи и услуги кои ќе го направат потрошувачот задоволен од тоа што го купил. Само на тој начин може да се стекне довербата на потрошувачот, а на долг рок и неговата лојалност.

Има уште една работа. Герила маркетингот не смее да го доведе во заблуда потрошувачот. Креативноста не значи измама. Замислете ситуација кога во медиумите ќе се појави ексклузивна вест дека некоја локална фирма ќе се продава на реномирана компанија која работи на светскиот пазар. Ако акциите на локалната фирма котираат на берзата, може да се очекува зголемен интерес за купување на тие акции и пораст на нивната цена. На тој начин, локалната фирма ќе дојде до свеж капитал, а постојните акционери ќе бидат задоволни затоа што се зголемила вредноста на нивните акции.

Што ако таа информација е лажна? Што ако никогаш не се воделе преговори за продажба на локалната фирма? Можат ли новите инвеститори кои ги купиле акциите од таа фирма да се жалат дека биле заведени од звучноста на името на големата фирма со меѓународна репутација која наводно сакала да влезе во локалната фирма? 

Во крајна инстанца, кој ќе биде виновен во оваа ситуација? Локалната фирма која користејќи ги методите на герила маркетингот привлекла нов капитал и си ја зголемила вредноста на своите акции? Медиумите кои пренеле непроверена информација? Или наивноста и лекомисленоста на луѓето кои „се залетале“ по тоа што го слушнале или прочитале, па ги вложиле своите пари таму каде што нема економска логика?

Несомнено дека герила маркетингот нуди низа предности за тие што го практикуваат. Со мали пари се постигнуваат големи ефекти. Но, постојат ситуации кога некој треба да викне дека „царот е гол!“

д-р Гоце Трајковски

Во текстот се изнесени лични ставови на авторот коишто не мора да кореспондираат со официјалниот став на Народна банка на Република Северна Македонија