ЕВЕ КАКО МИОДРАГ КОСТИЌ СТИГНА ДО ПРВИОТ МИЛИОН! Заработил со истовар камиони, доставувал пуканки, го вработил татко му и рекол дека е посилен од Гејтс

Добивај вести на Viber

Вчера, 13 ноември, почина сопственикот на МК Груп, Миодраг Костиќ. Својот прв милион го направил на „старомоден начин“ - го заработил. Така тој ја промени естетиката на соцреализмот. Во 2017 година Форбс го рангираше на петтото место на најбогатите на Балканот и прв во Србија со приход од 700 милиони евра таа година.

Отсекогаш бил познат како „кралот на шеќерот“, но сопственикот на МК Груп одамна ги поминал границите на Балканот. Освен со бизнисот со шеќер, се занимавал и со земјоделство (Украина), трговија, туризам и ИТ, ја имал месната индустрија Карнекс, неколку банки... Со стекнувањето сопственост на мелниците за шеќер, Костиќ станал познат најпрвин како крал на шеќерот. - најголемиот извозник во Европа.

- Јасно е дека за три евра не може да се купи фабрика за шеќер. Со таа набавка презедов и 30 милиони евра обврски, но и тоа не беше доволно. Морав да вложам уште 20 до 25 милиони во обртни средства за да направам фабрика за шеќер да работи сериозно. А за четири мелници за шеќер беа потребни 85 милиони дополнителен капитал. Од 75 директори, на возраст од 45 до 55 години, само еден преживеал, а останатите земале отпремнини бидејќи не биле компетентни да продолжат со работа - вели Миодраг Костиќ во интервјуто.

Посебно е интересна паралелата на Костиќ меѓу знаењето и свесноста.

- Добивањето голема количина на информации, читањето безвредни работи на Интернет, не е знаење, туку повеќе информации. Знаењето е кога знаете како да го примените. Моите деца се школуваат во странство, таму се принудени да ги користат сите ресурси што ги имаат, да учат, а не само да читаат – рече тој.

Самиот Костиќ некое време живеел во Америка, му се допаднал нивниот економски систем, кој го смета за најефикасен.

- Во САД не е важно што некој учи, или што прави, но ако се издигне само малку над просекот, за да види дека е подобар, целиот систем е дизајниран да го подигне уште повисоко. Дури и имиграцискиот систем е така дизајниран да му прогледаат низ прсти, па ако е убав, паметен, образован, го прифаќаат и асимилираат, додека кај нас тие што се креваат се 'повлекуваат'. Затоа, мораме да го промениме системот на вредности. Големиот проблем на државата е што вработува главно нискообразовани луѓе. Повеќето од нив се услужни лица на кои не им треба опширно образование, лесно се преквалификуваат - рече тој.

На сличен начин го објаснува и неговото влегување во бизнисот. Во времето кога почнуваше, немаше друга опција – работните врски го натераа да се сврти и да го покаже сопствениот претприемачки дух. Затоа што потекнуваше од обично, работничко семејство.

- Моите родители се по потекло од Никшиќ, семејството Костиќ живееше таму последните 300 години, но неколку месеци пред да се родам јас се преселиле во Врбас (Војводина, оп.) - во потрага по подобар живот. Дојдоа без ништо. Мајката била домаќинка, а таткото продавач во фабрика за мебел. Типично семејство од работничката класа. Мама работеше извесно време како готвачка во болничката кујна и имаа две плати, што беше одлично во тоа време.

Пораснал со баба му, не го разубавува сопственото однесување во детството, што му било своевидно животно училиште.

- Излегов рано и погледнав се. Чале беше класичен Црногорец, строг, некој со кој нема шеги. До 12 години бев палаво дете. Сите скршени, искинати, вечни токи на главата. Еднаш му го украдов камионот на татко ми. Пред да стане продавач, тој бил возач. Тој го паркираше камионот пред куќата и јас на осум години наместо клуч зедов шајка и - го вклучив. Тогаш немаше серво волан, а бидејќи улиците беа направени од кал, изгубив контрола и влегов во канал со камионот и приколката. Добив таков ќотек со појас што беше страшно. Денеска не пијам, но од 13 години, затоа што тогаш толку се 'завршив' што едвај останав жива. Испив два литра вино од цреша. Бев клинички мртов, едвај ме вратија. Ја излижав ракијата од шпајзот на баба ми. Ме најдоа во кома. Некаде во петто одделение почнав да пушам. На одмор кај баба ми во Црна Гора пушев две кутии Ловќен без филтер. Толку се отрув што цела ноќ бев надвор и повраќав. Од тогаш никогаш не сум запалила цигара.

Бил многу добар ученик во гимназијата Врба, а приемот на факултет го сфатил како сериозна работа. Приемниот испит го положи без проблем, особено предметите од природните науки.

- Татко ми и мајка ми никогаш не ме турнаа да учам. Дури и на факултет целта ми беше само да давам од година во година. Така завршив со рекордно низок просек, најнизок во историјата на факултетот: 6,2 - рече тогаш.

Западот го привлече кога за прв пат отиде во Трст со мајка му и ги виде познатите фармерки и црвените џемпери со патент. Оттогаш не престанува да патува. 30 пати годишно одел преку граница, бидејќи извесно време како студент се занимавал со трговија на мало.

- Веќе тогаш го купив мојот прв автомобил, Јат 132; тоа е како денешниот бентли, повторно на некој заем од моите родители, иако почнав рано да се издржувам. Не ми беше тешко да отидам во Минхен или во Трст во петок попладне, да купам актуелно, без разлика дали се работи за радиокасетофони, телевизори или некоја друга роба и да го донесам во Врбас. Потоа излегував со девојка чиј татко беше учител во училиште за нашите работници во Минхен. Добив на различни начини. На почетокот најмногу се занимавав со физика. Има едно правило: за специјалните единици не избирајте големи, туку мали и цврсти, бидејќи тие се многу поиздржливи. Тие познати работни места беа супер платени. Да речеме, итно истоварување на цементот во силосот во Врбас, за да не се плаќа таксата за демураж. Со еден пријател растовараме 80 тони за седум часа, три шлепери. Но, толку многу од таа цементна прашина останува во влакната во носот што тие се зацементираат. За три дена таква работа можев да ја заработам целата плата на татко ми. А тој само седи, гледа надолу и молчи. Кај црногорските татковци секогаш постои голема дистанца меѓу таткото и синот. За разлика од него, мајка ми секогаш се грижеше и внимаваше да бидам совршено испран, испеглана и сè да биде зготвено. Кога се подготвував за испити, можев да учам најмногу два часа, потоа губам концентрација. Потоа доаѓа мајка ми и ме прашува што сакам да ми подготви, па уште повеќе ме стимулираше. Татко ми долго време беше убеден дека правам нешто погрешно.

Само што дипломирал отворил приватна фирма за оџачар. Со тоа што го навреди татко му.

- Доаѓам дома со пумпи и чуда на приколката, а тој вели: 'Марш надвор! Да не го паркиравте во мојот двор. Не те школував 16 години за да станеш оџачар, туку директор на сериозна фирма'. Дознав дека некој од Унгарија направил супер бизнис со тоа и станал милионер. Таа машина се покажа како многу продуктивна. Односот на инвестициите и профитот беше еден спрема седум! Денес е сосема друга приказна, но тогаш типот беше единствениот. Се спакував со кумот и отидов во Унгарија. Сопственикот на компанијата не беше таму, но благодарение на една Унгарка влеговме внатре и рачно ја нацртав целата машина. Се вратив назад, најмив неколку машински инженери и ја направив истата машина. За помалку од два месеци, имав два мои камиони кои доставував пуканки. Бидејќи таму имаше многу кеш, на таткото му изгледаше добро, но не можеше да замисли да работи за својот син, шмек. Некако го убедивме и на крајот му се допадна. Мама беше задолжена за производство, таткото беше задолжен за наплата и транспорт, а јас за организација. Потоа се случи една грда епизода, поради која тој се пресели од Врбас во Нови Сад и почна сериозно да тргува. Продаваше сè: шеќер, брашно, масло, пиво, но на големо. Потоа успеа да освои фабрика за тули на јавно наддавање.

- Купија сосема нова опрема, која пет години не работеше! Цигларите биле од Лесковац и во времето на печење тули работеле 24 часа, па требало да имаат поголема плата од директорот кој не сакал ни да слушне за тоа. И ја полнат рерната, се лутат и одат во Лесковац. И сите тие не успеваат. Тогаш решиле да го дадат на приватно лице. По три месеци положив и ѕидарски испит, за да можам да ја регистрирам фирмата. Меѓутоа, ми рекоа: „Види Костиќ, нема да може“. Што нема да можат да направат? „Овде, Службен весник, така и така, им забранува на приватни лица да го експлоатираат минералното богатство на земјата, вклучително и глината.

Забелешката на Костиќ за случајноста што тој и Бил Гејтс започнале во исто време веројатно лежи и во поврзаноста со таквата економска средина: „Со тоа што Гејтс беше послаб од мене во 1983 година. Тој наводно почнал со еден мал компјутер, а јас со 40 илјади долари... А сега да беше млад, вели, ќе се вработи во МК Груп.

- Иако дипломирав на Економскиот факултет со веќе споменатата просечна оценка 6,22, што беше најлош просек од нас 80-те што завршивме во рокот, дипломирав со десетка, а дипломската работа ми беше Воведување ИТ систем. во фабрика за шеќер; 20 години подоцна го направив тоа. Повеќе од 30 години работам 12 часа на ден, дури и на одмор, што ретко кој може да го направи. Меѓутоа, одамна не работам за пари, туку за успех, како што слика секогаш слика. За мене секоја нова РМ е успех, нова победа. Кога би се вратил на мојот пат денес, повеќе би сакал да се вработам во добра компанија каде што ќе придонесам и полека ќе ја градам мојата кариера и ќе се обидам да имам опција да го применам занаетот што го учам каде било во светот - тој рече тогаш.

Како да се биде успешен, Костиќ потоа даде едноставен рецепт: работа и работа.

- Кој и да ви каже дека зад секој успех стои нешто друго освен работа, работа и континуирана работа, не е искрен. Што и да правите, најважно е да работите напорно. Син ми завршува факултет, па ме замоли да работам во МК Груп. Му реков да оди на исток, бидејќи тој дел од светот ќе биде она што се Европа и Америка, вистинската страна на светот. Не е неопходно да се учи кинески, бидејќи Азијците добро го прифаќаат англискиот јазик. Најмладата ќерка зборува четири странски јазици и студира на Харвард. Не ги сметаат Кинезите во тамошното училиште, затоа што се надвор од конкуренција. Таа, како и повеќето во летната школа, учи по цел ден, од девет до три, потоа од пет до десет, додека Кинезите спијат од седум до девет навечер и учат до пет часот наутро. Тие дојдоа овде само да научат, сакаат да соберат што е можно повеќе знаење...